Arnavutluk’un ‘bin pencereli beyaz şehri’ Berat. Ona herkes böyle diyor. UNESCO kültür mirası listesindeki Berat, Türkiye toprakları dışında en iyi Osmanlı evlerine sahip kent olarak da biliniyor. Berat’ın Old Town bölgesinden yani Osmanlı evlerinin olduğu bölgenin ortasından Osumi Nehri geçiyor.
Osmanlı evleri nehrin her iki tarafına konumlanmış durumda. Nehir üzerinde iki yakayı birbirine bağlayan iki köprü bulunuyor. Nüfusu 64 bin olan Berat’ta halen toplam 100 kadar Osmanlı evi var. Kentin en önemli tarihi yapılarından biri olan Berat Kalesi, 13. yüzyılda şehir Bizans’ın elindeyken yapılmış.
Osmanlı zamanında askeri savunma amacıyla kullanılan Günümüzde kale içerisinde çok sayıda Osmanlı evi hala ayakta. Bu evlerin bazılarında yerel halk yaşıyor ve pek çoğu da restoran, hediyelik eşya dükkanı ya da pansiyon olarak kullanılıyor. Kent, tıpkı mimarisi gibi adını da Osmanlı döneminde edinmiş ve hem kültürel hem de mimari karakterini bugüne kadar korumayı başarmış.
Arnavutluk’un Berat kentine ikiz kardeşi kadar benzeyen Safranbolu, adını dünyanın en değerli bitkilerinden biri olarak kabul edilen safran bitkisinden alıyor.
Safranbolu Bölgesi 1975 yılında kentsel sit alanı ilan edilmiş. Masalsı güzellikteki Safranbolu evlerinden yaklaşık 2 bin tane var ve evlerin bin tanesi koruma altında. Evler, birbirinin manzarasını ve güneşini engellemeyecek şekilde yapılmış. Kent aynı zamanda 1994 yılından bu yana Unesco Dünya Mirası Listesi’nde.
