Tanzimat döneminde girişilen sanayileşme programı çerçevesinde sultan yapısı olarak Kocaeli’de yapılan ilk fabrika restore edilecek.
Kartepe Belediyesi, geçmiş yıllara ait tarihi eserleri restore ederek kent tarihine yeniden kazandırmaya devam ediyor. Bu kapsamda yapılan çalışmalardan olan ve Rahmiye Mahallesinde bulunan Çuha fabrikasının restorasyon çalışmaları başlıyor. Düzenlenen tanıtım toplantısına, Kartepe Belediye Başkanı Hüseyin Üzülmez, Vali Yardımcısı, AK Parti Kartepe İlçe Başkanı Mustafa Kocaman, Ticaret İl Müdürü Veysi Uzunkaya, İlçe Emniyet Müdürü Turan Aksoy, Garnizon Komutanı Ergin Sarıçiçek, Proje Tarih Danışmanı Volkan Şenel ve davetliler katıldı.
“Projeyi önemsiyoruz”
Kartepe Belediye Başkanı Hüseyin Üzülmez, gelecek nesillere bu eserleri aktarmayı amaçladıklarını belirtti. Üzülmez, “Kartepe Belediyesi olarak Çuha Fabrikası alanında gerçekleştireceğimiz bu projeyi önemsiyoruz. Ve Sanayi Tarihinin Kalbi Kartepe Çuha Fabrika-yı Humayun sloganı ile bu tarihi değerimizi Kartepe ve Kocaeli halkımızla buluşturuyoruz. 2019 Mart ayı gibi proje hazırlıkları tamamlamayı planlıyoruz. Daha sonrasında çalışmalar başlayacak. 23 bin metrekare tarihi alanı restore edeceğiz. Tarihi projelerimizin çizim maliyetleri 2 milyon 626 bin TL. Projelerimiz tamamlandığında Yaklaşık 83 milyon 500 bin TL olmak üzere minimum 100 milyonluk bir yatırım yapmayı planlıyoruz. Kartepe’ye 300 bin turist gelmiş, bu çok yetersiz. Sadece Kartepe’ye 1 Milyon turist çekmek istiyoruz” dedi.
“Kocaeli’de yapılan ilk fabrika”
Üzülmez, restorasyon çalışmaları ve Çuha Fabrikası’nın tarihi hakkında bilgi vererek, “Sultan Abdülmecid Tanzimat Fermanının hemen ardından 1839’da yayınladığı bir Hatt-ı Hümayûn ile İzmit’te bulunan dink hanenin bir çuha fabrikasına dönüştürülmesini emretmiştir. 1843 yılında yapımına başlanılan Çuha Fabrika-yı Hümayun 1844 yılında faaliyete geçmiştir. Çuha Fabrika-yı Hümayun, Hazineyi Hassa’ya ait olup Tanzimat
döneminde girişilen sanayileşme programı çerçevesinde sultan yapısı olarak Kocaeli’de yapılan ilk fabrikadır. 1844 yılında faaliyete geçen İzmit Çuha Fabrikası, bu dönemde kurulmuş diğer çuha fabrikalarından daha uzun ömürlü olmuş ve 1920 yılına kadar faaliyetlerini sürdürebilmiş, dolayısıyla milli mücadelenin ilk zamanlarında fabrika önemli hizmetler görmüştür. Fabrikanın mimari güzelliği dönemin gazetelerinde yer bulmuş, öyle ki, yurtdışından gelenler fabrika binasını başta saray olarak telakki etmişlerdir. Avrupa inşaat tekniklerindeki en anlamlı yenilikleri ihtiva eden binası ve mevcutlar içerisindeki en iyileri olan makineleri ile fabrika kısa süre içinde Avrupa’nın en iyisine eşdeğer yünlü kumaş üretmeye başlamıştır” diye konuştu.
Üzülmez, “Birinci dünya savaşı sırasında çeşitli zorluklarla karşı karşıya gelen fabrika 1920 tarihinde İngilizler tarafından bombalanması ile çıkan yangın sonucunda da kapanmıştır. Günümüzde ise fabrika askeri alan içerisinde atıl bir şekilde kalmaktadır. Gerek Kocaeli’nin sanayi tarihi, gerek şehircilik gerekse mimari özellikleri açısından Kartepe açısından büyük önem arz etmektedir. Belediyemizin amacı geçmiş yıllara ait bu kültürel ve tarihi değerlere sahip yapıların rolöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin hazırlanarak gelecek nesillere aktarılmasını sağlamaktır” ifadelerinde bulundu.
