Galata Kulesi’ndeki restorasyonla ilgili konuşan Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy, “Yüklenici firmanın özgün olmayan malzemeyi çıkartırken kullandığı yöntem bizi de en az sizler kadar üzmüştür” dedi.
Galata Kulesi’nde süren restorasyon çalışmasıyla ilgili olarak gazetecilere açıklamalarda bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy, “ Mülkiyeti geçtiğimiz mayıs ayında 15.05.2019 tarihinde İstanbul Büyük Şehir Belediyesinden Kule-i Zemin Vakfına geçmiştir. Mülkiyet devrinden yıllar sonrada ihmal edilen, bakımsız kalan yapılan ve orijinal yapısına müdahale edilen Galata Kulesi için Genel Müdürlümüzce tizi ve kapsamlı projeler oluşturulmuş ve uygulamaya geçilmiştir. 21.05.2020 tarih 57497 sayılı yine 08.06.2020 tarihli 62622 sayılı yazılarımızla koruma kurulu onaylı projeler ve müellif hakkı İstanbul Büyükşehir Belediyesinden istenmiş ancak İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından bunlar bize verilmemiştir. Halen daha geri dönüş beklenmektedir” dedi.
11 milyon liraya ihale edilmiş
Galata Kulesi Role, restorasyon ve mühendislik projelerinin hazırlanması ve uygulanması işi için 22.06.2020 tarihinde ihaleye çıktığını kaydeden Ersoy, “İdaremiz ile mevcut ES Yapı Mimarlık Restorasyon Sanayi Limited Şirketi ile 29.06.2020 tarihinde sözleşme imzaladık. Sözleşme bedeli 11 Milyon TL’dir. 30.06.2020 tarihinde yer teslimi yapılmış ve çalışmalara fiilen başlanılmıştır. Galata Kulesine ilişkin alınan 4 Haziran 2020 tarihli ve 8303 sayılı İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun Galata Kulesine ilişkin proje çizimine yönelik muhteslerden arındırılması ve raspa yapılması talebini uygun olduğuna ve uygulamasının İstanbul 1. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılmasına karar verdik diye karar alındıktan sonra biz yola çıktık. Bu karara istinaden yapının muhteslerden arındırılması işlerine yüklenici firma tarafından başlanmış, öncelikle yapı çevresinde güvenlik önlemleri alınmış, cephe iskelesi kurulmuş ancak iskelenin kurulduğu dönemde ebabil kuşlarının üreme dönemine denk geldiği için iskele sökülmüş, dış cephede yapılacak olan işlemler kuşların göç mevsiminden sonra yapılmak üzere ertelenmiştir” şeklinde konuştu.
Pek çok eklemeler yapılmış
528 yılında inşa edilen Galata Kulesi, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’un Fethinden sonra kurduğu Kule-i Zemin Vakfına ait bir yapı olduğunu aktaran Ersoy, “Çalışmalara başladığımızda yüzyıllar boyunca İstanbul’un en önemli eserlerinden birisi olan Galata Kulesinin yapının özgünlüğü ile uyuşmayan pek çok müdahale ve eklemeler yapıldığını gördük. Galata Kulesine sonradan eklenen unsurlardan kurtarmak ve özgün haline kavuşturmak ve güçlendirmek için bu çalışmaları başlattık. Tarihi yapıya zarar veren, sonradan döşenen seramikler, tesisatlar ve servis asansörü, yine tavanlara yerleştirilen akustik kaplamalar, sonradan serilen halılar, alçıpan malzemeler ve similasyon platformu, taş görünümlü yapay kaplamalar gibi yapının özgün haliyle ilişkisi olmayan onlarca eklentiyi temizlemeye başladık. Bunların hiç birinin yapının uzaktan yakından bir alakası yoktu. Galata Kulesine sonraki dönemlerde eklenmiş parçalardır. Bölge Müdürlüğümüzce bütün bu orijinal olmayan eklentilerden arındırma işlemleri devam ederken bir yandan da yapının müze işlemi için çalışmalar sürdürülmüştür. Yapılan çalışmalar 24 saat esasıyla devam etmektedir. Bu konuda çevre il müdürlüğünden gerekli izinlerde alınmıştır” açıklamasında bulundu.
“Kullanılan yöntem bizi de üzdü”
Makine ile yapılan yıkımın sanki eserin özgün duvarlarının yıkımı şeklinde kamuoyuna yansıtılmasını iyi niyetle bağdaştırmadıklarını aktaran Ersoy, “Biz bu çalışmaları yaparken birkaç gündür kamuoyunda gündemi meşgul eden yüklenici firmanın özgün olmayan malzemeyi çıkartırken kullandığı yöntem bizi de en az sizler kadar üzmüştür. Makine ile yapılan yıkımın sanki eserin özgün duvarlarının yıkımı şeklinde kamuoyuna yansıtılmasını iyi niyetle bağdaştıramıyoruz. Tarihi yapıya değil, çimento ve harç ile örülmüş bölüme müdahale edilmiştir. Galata Kulesinin zemin katına yapılan uygulama ile basına yansıyan görüntülerdeki mevcut işlem Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı 2. Nolu Koruma Kurulunun almış olduğu karara istinaden yapılmış, muhteslerden ve deformasyona uğramış kısımlarından arındırılması istenmiştir. Yapılması zorunlu bu işlem ne yazık ki önceki dönemlerde izinsiz kaçak olarak tarihi esere eklenen orijinal dokusunu bozan müdahaleleri yapıdan arındırmaktır. Yapılan işlem, çürütme ve tümleme olarak ifade edilir. Tarihi esere sonradan eklenmiş ya da dönem içerisinde onarım yapılamayacak kadar bozulmuş olanlarda yapılan deformasyona uğramış parçaların çıkarılmasına ve tekrar aslına uygun olarak getirilmesi işlemidir. Kurumuzun hassasiyeti ve uyuşmayan bir yöntem kullanan yüklenici firma ise uyarılmış ve gerekli yaptırımlar uygulanacaktır” dedi.
15 Eylül’de açılacak
Basında bu projenin olmadığı ve Bilim Kurulu tarafından onaylanmadığı şeklindeki yapılan açıklamaların hepsinin yanlış olduğunu kaydeden Burhan Ersoy , “Biz 04.06.2020 tarihinde ilk uygulama projesini kurula sunduk. Kuruldan aldığımız kararlarla muhtesatları temizledik. Şimdi kuruldan yine kararımızı aldık. Projemiz röleme projesi. Röleme ile ilgili işlemleri de geçen hafta bitirdik. Şuanda biz o rölemedeki belirtilen Bilim Kurulunun aldığı kararları aynen uygulayacağız. Allah nasip ederse biz yine Sayın Bakanımıza vermiş olduğumuz söz doğrultusunda 15 Eylül 2020’de burayı açacağız” şeklinde konuştu.