ASKİ, içme suyu baraj havzaları için özel koruma planı hazırlıyor. Bu kapsamda Kurtboğazı, Eğrekkaya ve Akyar barajlarında çalışma başlatıldı. Hedefte ise 2022’ye kadar tüm havzalara ulaşmak var.
ANKARA – Ankara Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (ASKİ), Başkent’e içme suyu sağlayan Kurtboğazı, Eğrekkaya ve Akyar Baraj havzalarında kirliliğin önlenmesi için harekete geçti. Proje kapsamında birbirini besleyen üç baraj için özel hükümler belirleyecek bir koruma planı hazırlanacak.
Ankara’da 11 baraj ve gölet bulunduğunu belirten ve yasal zorunluluk olmamasına rağmen yeraltı su kaynaklarını da projeye dahil edeceklerini belirten ASKİ Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı, “Hedefimiz 2022’ye varmadan Başkent’in su ihtiyacının sağlandığı tüm havzaları korumak” dedi.
İçme suyu sağlayan barajların kullanım ömrü uzatılacak
ASKİ Çevre Koruma ve Su Havzaları Dairesi Başkanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ve ilgili diğer proje paydaşları, Başkent’e içme ve kullanma suyu sağlayan barajların kullanım ömrünü uzatmak için çalışma başlattı. Mayıs ayında ilki yapılan “Kurtboğazı-Eğrekkaya-Akyar Barajı Koruma Planı ve Özel Hüküm Belirleme Projesi”nin 2. Havza Toplantısı Kızılcahamam Soğuksu Milli Parkı’nda gerçekleştirildi.
Toplantıya ASKİ Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı, Kızılcahamam Belediye Başkanı Süleyman Acar, ASKİ Genel Müdür Yardımcıları Zülfikar Altay ve Mahir Özcan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekânsal Planlama Genel Müdürü Yavuz Erdal Kayapınar, Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdür Yardımcısı Murat Dağdeviren ile muhtarlar ve vatandaşlar katıldı.
Ankara’da 11 baraj ve gölet bulunuyor
2017’de yayınlanan yönetmeliğin Büyükşehir Belediyelerine havza koruma planları hazırlamayı zorunlu kıldığını hatırlatan ASKİ Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı, vatandaşların görüşlerini dikkate alacaklarının altını çizdi. Kınacı, “2018’de çalışmalara başladık. İlk olarak Çamlıdere ve Gerede’de çalışmaları tamamladık. Çubuk 2 Barajı çalışması sürüyor. Kargalı ve Kesikköprü için de ayrı bir çalışma başlatılacak. Ankara’da 11 baraj ve gölet bulunuyor. Hedefimiz 2022’ye varmadan tüm havzaları korumak. Ankara’ya günde 30 bin metreküp yeraltı suyu da veriyoruz. Zorunlu olmamasına rağmen bunlar için de program yapacağız. Avrupa Birliği (AB) uyum süreci kapsamında havza halkının projeye katılımını önemsiyoruz. ‘Çalışmanın sefasını Ankara merkez sürüyor, cefasını Kızılcahamam çekiyor’ dedirtmemek için en iyi çözümü bulmaya çalışıyoruz. Bölge halkının görüşünü maksimum seviyede çalışma raporlarına yansıtmak istiyoruz” dedi.
Kurtboğazı’nda alp üremesinin önüne geçilmesi gerekiyor
Kınacı, Başkent’e içme suyu sağlayan baraj havzalarını düzenli olarak kontrol ettiklerini vurguladı. Kınacı, “Örneğin Kurtboğazı Barajı’nda alp üremesinin önüne geçecek önlemleri bir an önce almalıyız. Kalıcı çözüm için de özel hükümlerin hayata geçirilmesi gerekiyor. Kızılcahamam, Kazan, Çubuk ve Gerede’de havza nüfusu 5 bin kişi civarında. Bölgede ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılık yapıldığı için gübre kontrolü önemli. Kurtboğazı Barajı 1967’de yapıldı. Burada şu anda 92 milyon metreküp su rezervi var. Baraj havzasında 19 yerleşim bölgesi bulunuyor. 2019’da bu havzadan 216 milyon metreküp su almışız. Demek ki Ankara’nın 5 aylık suyunu bu havzadan sağlamışız” şeklinde konuştu.
Kınacı, kirletici parametreler açısından bölgede yer üstü sularının 52 noktadan, yeraltı sularının ise 31 noktadan numune alınarak su kalitesinin izlendiğini söyledi.
“Temiz su olmadan yaşam mümkün değil”
Proje yürütücüsü İO Çevre Çözümleri Şirketi Kurucu Ortağı Prof. Dr. Erdem Görgün ise, “Büyükşehir Belediyeleri arasında öncü rolü ASKİ Genel Müdürlüğü’nün çabalarıyla Ankara Büyükşehir Belediyesi üstlendi. İstanbul’da da bir çalışma var ancak diğer belediyelerden beklenen atağı göremedik. Onlar da ASKİ’yi örnek alacaklar. Temiz su olmadan yaşam mümkün değil. Bu açıdan ASKİ Genel Müdürlüğümüze ülkeye öncü oldukları için teşekkür etmek istiyorum” ifadelerini kullandı.
Kınacı’nın moderatörlüğünde gerçekleştirilen soru cevap bölümünde söz alan Kızılcahamam Çeştepe Mahallesi Muhtarı Hüseyin Çınar, barajların özellikle balık avcıları ve piknikçiler tarafından kirletildiğini ifade etti.
2040’ı hedefleyen modelleme çalışması hazırlanacak
Havza koruma planı kapsamında kirletici kaynaklar açısından saha çalışması yapılırken, 12 aylık yüzeysel su izleme programı, 2 dönemlik yeraltı suyu izleme programı da gerçekleştirildi.
Bölgedeki insani faaliyetlerin su rezervlerinde nasıl bir kirlilik baskısı oluşturduğuna ilişkin gelişme raporu sunulurken, 2040 yılını hedefleyen bir modelleme çalışması hazırlanarak, “Önlem alınmazsa 2040’ta havzanın kirlilik seviyesi ne olacak? Hangi önlemleri alırsak baraj temiz kalır?” sorularına cevap arandı.
Yürütücü şirket tarafından hazırlanan rapor revize edilerek önümüzdeki mayıs ayında ASKİ Genel Müdürlüğü ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nın onayına sunulacak.