Nevşehir’in Derinkuyu ilçesinde “dünyanın ilk akıl hastanesi” olarak bilinen Aya Maryeros Manastırı, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Çevredeki yer altı şehrine tünellerle bağlantısı da olan manastırın restore edilerek turizme kazandırılması bekleniyor.
Derinkuyu’da bulunan ve “dünyanın ilk akıl hastanesi” olarak bilinen Aya Maryeros Manastırı, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. İlgisiz bırakılan manastır, turizme kazandırılmayı bekliyor. Derinkuyu Belediye Başkanı Ahmet Balcı, ilçenin sahip olduğu yeraltı şehri ve Osmanlı Sultanı Abdülmecit Han’ın 1858’de yaptırdığı Üzümlü Kilisesi ile önemli bir turizm merkezi olduğunu belirtti. Balcı, ilçede ‘dünyanın ilk akıl hastanesi’ olduğu ifade edilen kayadan oyma manastırın da bulunduğunu bildirdi. Balcı, “İlçemizde bulunan manastırın, Bizans döneminde yapıldığı söyleniyor. Buranın, dünyanın ilk akıl hastanesi olduğu ifade ediliyor. Geçmiş zamanlarda hastalar buraya gelip tedavi olmuşlar ve şifa da bulmuşlardır. Manastırın restore edilip ilçemiz turizmine kazandırılmasını bekliyoruz” dedi.
“Yerli turist yeraltı şehrini gezemiyor”
Balcı, ilçeye gelen yerli turistlerin, giriş ücretini fazla buldukları için yer altı şehrini gezmeden gittiklerini de belirtti. Balcı, “Derinkuyu Yer Altı Şehri’ni gezmek isteyen yerli ve yabancı turistler, 25 TL giriş ücreti ödemek zorunda kalıyorlar. Ben bu konuyu birkaç defa dile getirdim. Yerli turistler, giriş ücreti yüksek olduğu için yer altı şehrimizi gezmeden gidiyorlar. Ben de buna çok üzülüyorum. İlçemize yıllık 350 bin ya da 400 bin yerli ve yabancı turist geliyor. Sayın Kültür ve Turizm Bakanımızdan ve yetkililerden, giriş ücretlerinin yabancı turistler için 25 TL, yerli turistler için ise 5 TL olmasını rica ediyoruz. Yerli turistlerimiz de orayı ziyaret edip gezsin” diye konuştu.
Aya Maryeros Manastırı
Geniş bir bahçe içinde, tek katlı olan ve ikamet amaçlı kullanılan taş bina ile girişi birleşen kayadan oyma Aya Maryeros Manastırı’na, demir kapıdan giriliyor. Yaklaşık 20 basamaklı taş merdivenden inilince kayadan oyulma geniş bir alana geçiliyor. Manastırın tam ortasında, merkezi belirtmek için yuvarlak kenarlarında daire oluşturacak şekilde sıralanmış taş döşemeler bulunuyor. Geniş alanın etrafında, yine kayadan oyularak oluşturulan odalar yer alıyor. Bu odaların girişleri, sonradan yapıldığı anlaşılan tahta kapı ve çerçevelerle kapatılmış durumda. Ortadaki merkez taşının solunda yer alan geniş sütunun içi de oyularak 6 basamaklı merdivenle ulaşılan bir kürsü oluşturulmuş.
Tüneller yeraltı şehirlerine bağlanıyor
Manastır ya da akıl hastanesi yöneticilerinin bu kürsüden çalışmaları yönettikleri belirtiliyor. Manastırın güney kısmında bulunan tünelin, Derinkuyu Yer Altı Şehri’ne, kuzeybatı cephesindeki tünelin ise Kaymaklı beldesindeki yer altı şehrine bağlantısı bulunuyor. Yetkililer, zamanında akıl hastalarının tedavi edildiği bir yer olan manastırın, aynı zamanda düşman tehlikesi karşısında bölgedeki insanların yer altı şehirlerine geçişini sağlayan bir üs olarak da kullanıldığını ifade ediyor.